5G-Land #13: 🇨🇳 💰 is Huawei een subsidieslurper?
Dag iedereen,
Dit is editie #13 van 5G-Land, mijn nieuwsbrief over de vijfde generatie mobiel internet of 5G.
Ik ben Tom Cassauwers, een freelance technologie-journalist die een boek schrijft voor Pelckmans Pro over 5G. Deze nieuwsbrief is mijn bescheiden poging om mijn research transparant te delen en mezelf accountable te houden.
Elke paar weken vind je hier dus links en analyses over de (geo)politiek, economie en technologie achter 5G, naast updates over mijn boek.
Wil je mijn nieuwsbrief helpen groeien? Deel de onderstaande link dan zeker met iemand die je kent of forward deze mail. Op die link kan je jezelf ook inschrijven. 👇
https://buttondown.email/tomcas
🎆Een nieuw jaar, een nieuwe nieuwsbrief
Bij deze is mijn eerste nieuwsbrief van 2020 een feit. Deze keer ga ik in op een groot artikel dat de Wall Street Journal vorige week uitbracht, en breder de kritiek dat Huawei enkel omwille van staatssteun succesvol werd. Onderaan vinden jullie ook enkele interessante 5G-nieuwtjes uit de voorbije weken.
🇨🇳 💰 Is Huawei een subsidieslurper?
75 miljard dollar. Zoveel kreeg Huawei sinds eind jaren ‘90 van de Chinese staat volgens de Wall Street Journal (WSJ). Dat geld zou op zijn beurt cruciaal zijn geweest om van Huawei de marktleider te maken in de productie van telecom-apparatuur, en voorloper op het gebied van 5G-technologie. Daarnaast stelt de WSJ dat dit geld Huawei toeliet om kunstmatig lage prijzen te hanteren, en dat ze zo Europese bedrijven zoals Nokia en Ericsson konden wegconcurreren.
Stevige aantijgingen dus van de WSJ, maar niettemin ook niets nieuws. Dit soort verhalen doen al jaren de ronde over Huawei, en dit bevestigt nog maar eens de dumping-theorie van het succes van het Chinese bedrijf. Maar er zijn ook heel wat nuances te maken bij dit nieuws, daarom dus deze nieuwsbrief.
- Ten eerste de context: Huawei is een zogenaamde vendor van telecom-apparatuur. Een bedrijf dus dat technologie maakt die in telecom-netwerken gaat, die ze verkopen aan operatoren zoals Proximus of Orange. Huawei is de globale leider in die markt, naast bedrijven zoals het Finse Nokia, het Zweedse Ericsson en het Chinese ZTE. Dat zij marktleider zijn stemt de VS echter angstig, omdat Chinese bedrijven zo steeds meer binnendringen in westerse kritieke infrastructuur.
-
Er zitten elementen in het artikel van de WSJ die steek houden. We weten zo al heel wat langer dat Huawei deels een product is van Chinese staatsinterventie. Vanaf de jaren ‘80 begon de Chinese overheid zo in te zien dat telecommunicatie een strategische sector was, en dat ze er op termijn eigen, sterke spelers in moesten uitbouwen (zie daarover bijvoorbeeld mijn artikel bij MO* Magazine, of het boek China’s Telecommunications Revolution). Financiële staatssteun was een tool in de toolbox van de Chinese staat om de groei van bedrijven zoals Huawei, maar ook ZTE, te ondersteunen. Dit alles is dus niet nieuw. In 2013 bijvoorbeeld opende de EU (onder leiding van Karel de Gucht) nog een onderzoek naar Huawei en ZTE over mogelijke dumping prijzen voor telecom-apparatuur (een aanklacht die de EU weliswaar in 2014 liet vallen).
-
De krant is soms een beetje vaag over welke gegevens ze al dan niet gebruikten in dit artikel en de methodologische noot die ze erover publiceerden is vrij kort en bondig. Niettemin stelt Huawei de cijfers niet in vraag in hun officiële statement, dus we mogen er vanuit gaan dat ze relatief correct zijn.
-
Een belangrijkere omissie is dat de WSJ nogal weinig aandacht besteedt aan wat westerse concurrenten van Huawei tijdens dezelfde periode kregen van hun overheden. Ze stellen zo eerst dat Ericsson en Nokia praktisch geen staatssteun kregen, maar voegen dan een verwarrende paragraaf toe over dat Zweden exportsubsidies geeft aan tech-bedrijven. Daarna citeren ze ook een andere studie, die vond dat de Amerikaanse router-fabrikant, en concurrent van Huawei, Cisco sinds 2000 44.5 miljard dollar in staatssteun kreeg. Niet zo hoog als de 75 miljard van Huawei, maar nog steeds een stevig bedrag, zeker als je rekent dat Cisco kleiner is dan Huawei.
-
We moeten hier dus oppassen voor een valse tegenstelling tussen westers kapitalisme dat puur en laissez-faire is, en een Chinees systeem dat enkel op de staat steunt. In beide regio’s is staatssteun voor bedrijven namelijk relatief normaal, iets waar niet noodzakelijk iets mis mee is als het welvaart creëert. Elk jaar geeft de Amerikaanse overheid bijvoorbeeld miljarden dollars in contracten en R&D steun uit aan Amerikaanse bedrijven via militaire uitgaven, recent kon Microsoft zo nog een cloud-contract van 10 miljard dollar op de kop tikken. De EU, en veel Europese lidlanden geven daarnaast ook enorm veel subsidies en belastingskortingen aan hun bedrijven om bijvoorbeeld aan R&D te doen. Als je alle subsidies, overheidscontracten, goedkope leningen, R&D-beurzen en belastingkortingen van westerse bedrijven optelt, dan kom je zeer waarschijnlijk ook tot stevige bedragen (alhoewel mogelijk nog steeds minder dan die van Chinese bedrijven).
-
Iets dat historisch ook belangrijk is voor de evolutie van de telecom-markt in China. Tijdens de jaren ‘90 werd die zo deels gedomineerd door westerse bedrijven, zoals Alcatel Shanghai Bell, een (op dat moment) Frans bedrijf dat tijdens die periode goedkope leningen kreeg van de Franse overheid. Geld dat ze vervolgens gebruikten om de Chinese markt aan te vallen. Of zoals historicus Eric Harwit het stelt: “Shanghai Bell strengthened its hand in the 1990s, as financial assistance from the French government provided necessary foreign currency for the venture and allowed it to expand its reach within the country.” Chinese bedrijven begonnen toen zelfs te klagen dat buitenlandse spelers omwille van staatssteun hun markt konden domineren, en dat hun eigen overheid geen oor had naar hun verzuchtingen (heel vergelijkbaar met wat China-critici vandaag zeggen over China in Europa).
-
We moeten dus afstappen van ons beeld van pure westerse bedrijven versus staatsgeleide Chinese. Wat Europa nu vooral moet doen is kijken hoe wij ook mooie ondernemingen kunnen kweken. Op technologie-gebied bouwde Europa zo veel minder sterke technologie-bedrijven dan de VS en China, en dat is iets dat een belangrijke prioriteit zal worden voor de komende jaren. Zoiets kan een strengere lijn betekenen naar China toe, en minder tolerantie voor overdreven staatssteun, maar bedrijven bouwen verwacht ook meer dan dat, zoals een betere omkadering voor een bottom-up ondernemersdynamiek.
- Spijtig genoeg fnuiken reacties op verhalen zoals die van de WSJ vaak een goed debat over hoe we dat kunnen doen. Het doet vermoeden dat China enkel succesvol werd door protectionisme en staatssteun, en bij uitbreiding dat Europa dit ook moet doen. Als je daarentegen meer inzoomt, dan zie je dat China succesvol werd door het voeren van een vaak subtiel beleid, waarbij ondernemerschap samenkwam met overheidsinterventie, en waarbij de Chinese staat hun ondernemers bijvoorbeeld liet concurreren met buitenlandse bedrijven, net om hen scherp te houden (ik ga er opnieuw dieper op in in mijn artikel voor MO* Magazine). We moeten inderdaad een debat hebben over Chinese staatssteun, maar we mogen dat niet laten vervallen in lege slogans die Europees beleid op een verkeerd spoor zet.
🗞️ 5G-nieuws
BIPT: er komt volgend jaar waarschijnlijk geen 5g in België: volgens L’Echo stelt de telecom-regulator BIPT dat België waarschijnlijk geen 5G zal krijgen in 2020. Een veiling van 5G-spectrum duurt namelijk erg lang (rond de 10 maanden vanaf dat de regering het goedkeurt volgens mensen die ik sprak), en gezien België nog geen federale regering heeft, ziet het ernaar uit dat we tot 2021 moeten wachten.
Hoe de Zwitsers worstelen met 5G: een nogal vreemd artikel van De Standaard. Ze gingen zo naar een woonblok voor elektrohypersensitieve personen in Zwitserland, mensen dus die stellen dat elektromagnetische straling (zoals uitgestuurd door telecom-antennes) hen ziek maakt. Het debat daarrond woedt al jaren, en is moeilijk. Enerzijds zijn deze mensen vaak echt ziek, en hebben dus geen psychologische problemen. Anderzijds slagen onderzoekers er niet in om een duidelijke relatie tussen straling en hun symptomen te vinden. Het had dus niet misstaan van De Standaard om ook eens met een stralingsexpert te praten in dit artikel. Ook zinnen zoals: “de kans is groot dat de onzichtbare metalen laag op de vensters de tien keer sterkere straling van de nieuwe generatie antennes niet kan tegenhouden” lijken me gewoonweg fout, en we zijn nog niet zeker of 5G echt meer zal uitstralen dan 4G daarvoor (lees bijvoorbeeld mijn artikel erover in EOS). Wat meer research had dus niet misstaan voor dit stuk. Gelukkig publiceerden ze enkele dagen later wel een beter stuk over de controverse.
Whom to trust in a 5G world? Policy recommendations for Europe’s 5G challenge: erg goede analyse van onderzoeker Jan-Peter Kleinhans over de veiligheids-uitdagingen van 5G. Die uitdagingen zijn veel complexer dan enkel de vraag of we Huawei moeten verbieden, en loopt ook over in een analyse van het Europese industriebeleid.
Brussels Airport lanceert eigen 5G-netwerk: Brussels Airport kondigde aan dat ze een ‘5G-ready’ netwerk zullen bouwen samen met Citymesh (en dus geen 5G-netwerk zoals de meeste media stellen). Tegelijk gaat Orange ook 5G testen in de Haven van Antwerpen. Het zal interessant zijn om te kijken hoeveel voordeel dit soort private netwerken bieden voor logistieke hubs.
3 redenen waarom 5G geen vetpot is voor Nederlandse telecombedrijven: goede introductie over waarom de business case achter 5G nog moeilijk ligt (we weten dus nog niet hoe we er geld mee zullen verdienen). Het zal immers nog wel enkele jaren duren voordat 5G echt de beloofde snelheden haalt, en tegelijk lijkt de consumenten-markt deels voldaan, en willen individuele personen niet altijd extra voor 5G betalen. De schrijver negeert hier wel de bedrijfs-toepassingen, zoals die in de Haven van Antwerpen en Zaventem worden getest. Maar niettemin toont dit artikel wel waar de problemen liggen.
mmWave Auction Nears $6B, but Action Slows: de VS zit middenin een veiling van 5G-spectrum, die al bijna 6 miljard dollar opbracht. Dit gaat over de hogere delen van het spectrum, de zogenaamde milimetergolven, die hoge snelheden toelaten, maar ook niet zo ver rijken. Europa veilde dit soort frequenties doorgaans nog niet, maar in de VS vloeit er al enthousiast geld naartoe.
Dat was editie #13 van mijn 5G-nieuwsbrief.
Wil je mijn nieuwsbrief helpen groeien? Deel de onderstaande link dan zeker met iemand die je kent of forward deze mail. Op die link kan je jezelf ook inschrijven. 👇
https://buttondown.email/tomcas
Heb je commentaar, tips of suggesties voor me? (of wil je gewoon even hallo zeggen), dan kan je gewoon antwoorden op deze mail.
Je kan me daarnaast ook op LinkedIn en Twitter terugvinden:
Alvast tot de volgende editie,
Tom